Beste kul & tuur mensen,

.6 Inschrijvingen

Fotograaf Nicholas Nixon maakt op een familiebijeenkomst een portret van zijn vrouw en haar drie zusters. Hij is ontevreden over het resultaat en gooit het negatief weg. Een jaar later neemt hij opnieuw een foto van de vier zusters. Het jaar daarna opnieuw. Gedurende vijfentwintig jaar houden de fotograaf en de vier zusters deze traditie vol. Het resultaat is het boek The Brown Sisters. De vier vrouwen staan altijd in dezelfde volgorde op de foto. Bladzijde na bladzijde worden ze ouder, eerst langzaam, dan sneller. Nixons fotoboek was voor regisseur Lucas Vandervost een aanleiding om een voorstelling te maken waarin vrouwen centraal staan. Hij engageerde Antje De Boeck, Mieke De Groote, Els Dottermans en Chris Thijs. Claire Swyzen, dramaturge van De Tijd, voerde gesprekken met onder andere de vier actrices en ging met dit en ander materiaal aan de slag om de tekst van de voorstelling te schrijven.

4 zusters, vier verhalen. Momentopnames uit het leven van. Geen heldinnen of slachtoffers, maar producten van de welvaartmaatschappij. Altijd in de verkeerde rij terechtkomend, aan de kassa, in de file... In de hoop het leven ooit netjes aan kant te hebben en het verleden opgeborgen in dozen. Gelovend in de Ware Jacob en rekenend op de wijsheid van de ouderdom. Maar we staan tot aan onze enkels in het water... Het ziet er niet naar uit dat er snel verandering in komt. Gaat het?

Recensie uit "de Standaard": Inventaris van het leven
Van onze medewerker Roel Verniers 13/04/2002
GENT -- De regisseur Lucas Vandervost zet in 4 zusters vijf vrouwen in het spotlicht. Antje De Boeck, Mieke De Groote, Els Dottermans en Chris Thys spelen. En de schrijfster auteur Claire Swyzen levert haar eerste avondvullende stuk voor De Tijd af.
Maar de stempel van Vandervost drukt. Op de manier van spelen, op het feestelijke eerbetoon aan de tekst, op de algemene sfeer. De stemming is afwisselend broeierig, samenzwerend, rustig kabbelend, met hier en daar een kwinkslag en verdoken luim. 4 zusters is een voorstelling zoals alleen De Tijd ze kan maken. Ze duurt nauwelijks langer dan anderhalf uur, maar in gedachten was je drie uur van de wereld.
Claire Swyzen schetst. Op basis van werk van de fotograaf Nicolas Nixon en na gesprekken met onder meer de actrices zelf, komt Swyzen in haar tekst tot een inventaris van het leven. Dat blijkt uit verwijzingen naar data, uit berichten op een antwoordapparaat en uit de kleine nota's die een moeder tijdens haar leven aan elk stukje blank papier toevertrouwde.
Die schetsen bundelt Swyzen in scènes. Zo vieren de dames in Venetië de diagnose van borstkanker bij een van hen met champagne, weidt de jongste uit over een overbeschermde jeugd, snoept een ander de man van de oudste zus af. Aan het eind volgt een citaat uit Tsjechovs Drie zusters en blijkt ook het leven van deze zusters niet meer dan een oeverloos verlangen. Tussendoor zingen de vrouwen smartlappen. Wat is het leven meer?
Swyzen boetseert ook, onder meer met wisselende vertelperspectieven, waardoor 4 zusters doet denken aan die andere auteur die De Tijd koestert, Filip Vanluchene. Bij aanvang levert dat een symbolisch geladen tekst op. Zo bezingen de zussen de lof van het naakt in schilderijen van de Venetiaanse schilders. Daarbij gaat het vooral over de borstpartijen, waardoor de zus met borstkanker even net iets te duidelijk uit haar lood geslagen wordt.
Andere keren beschrijft Swyzen dan weer vlot het verloop van ontrouw en liefde. De tekst is afwisselend, schippert tussen vlotheid en het uitpakken met weetjes. Altijd strak in het korset, soms treffend poëtisch, dan weer heerlijk banaal.
En dan is er het spel van de vier dames. Die slaan je geregeld uit het lood met hun ijzersterke vertolking. Dat is niet min, want ze staan gewoon wat op een rijtje te vertellen. Dat 4 zusters nauwelijks een klassieke spanningsboog bevat, ondervangen de actrices feilloos met hun spel.
Deze brok toneel houdt je een mooi ingekaderde spiegel voor, die het leven van alledag toont. Naar de voorstelling kijken is een beetje als in een keurige vijver staren. Er had gerust een steen in mogen vallen. Al zorgde het briesje van 4 zusters wel voor een aangename verkoeling na een lange dag.