Geschiedenis van ATEA Kul & Tuur

1.1     Het prille begin: vanaf 1981

Wanneer is ATEA Kul & Tuur gesticht? Een vraag die een beetje “ambigue” is.  Een eerste toneelbezoek werd georganiseerd binnen het toenmalig PABX labo door secretaresse Martine Vangenechten. Een avondje toneel in het Meirtheater in Antwerpen in mei 1981.

Nadien werd de fakkel overgenomen door ondergetekende en werden af en toe evenementen georganiseerd, meestal toneel en meestal in het Antwerpse. Ook werden toneelspelende collega’s niet vergeten, zoals bv Fonny Ceulemans in Lier.

De aangewende “technologie” was in de ogen van 2023 eerder “artisanaal”:

·       Uitnodigingen werden met de hand geschreven, en in sub afdelingen van het PABX labo als een handgeschreven circulaire rondgestuurd (zie voorbeeld hier).

·       Betalingen gebeurden cash op de afdeling

·       Na zekere tijd “zwermden” personeelsleden uit naar andere afdelingen, maar bleven meegaan. Zij brachten op hun beurt collega’s aan en in de loop der jaren 1980 werd de vereniging zonder naam stilaan bekend over heel wat afdelingen van het bedrijf.

Er werd even gedacht aan een lidmaatschap van ASOK (Atea Sport en Ontspannings Kring), maar de statuten van die vereniging binnen het bedrijf waren toen loodzwaar (o.l.v. Frans Sobry) qua voorwaarden, zodat  daar niet werd op ingegaan.

De focus lag toen op theatervoorstellingen allerhande, maar in 1988 deden we toch ook al een wandeling doorheen Antwerpen.

Van die periode is er eigenlijk geen echte documentatie, tenzij programma brochures van de opgevoerde stukken.

1.2     De Start van ATEA Kul & Tuur: 1993

In 1993 werd Antwerpen culturele hoofdstad van Europa. In dat kader warden heel wat interessante evenementen georganiseerd, echt om duimen en vingers van af te likken.

Om een dergelijke stroom van evenementen goed te kunnen organiseren, leek het me het handig toch lid te worden van ASOK, zodat we ook gebruik konden maken van de infrastructuur van het bedrijf (bv aan plakken aan de borden ad valvas) en wellicht ook een subsidie in de wacht slepen.

Toenmalig voorzitter van ASOK was Ivan Biegs, één van de personeelschefs. Die was direct akkoord de vereniging te erkennen, doch voor subsidies was in 1993 geen reserve voorzien in het ASOK budget, we zouden moeten wachten tot het volgende jaar.

Tegelijk werd een bankrekening aangevraagd en de leden verzocht zoveel mogelijk de bijdrages te storten. In het personeelsblad ATEAINFO werden ook mensen "geronseld" om deel te nemen.

Er werden heel wat stortingen ontvangen, doch sommigen bleven hardnekkig cash te betalen. Sommigen kwamen hun centen persoonlijk brengen naar mijn kantoor op Moerbroek (overkant van de Saffierstraat) , ploften neer op de stoel voor mijn bureau, om dan een half uur te “lameren”...

Toen ik in 1995 part time in Berlijn werkte, heb ik het “geforceerd” om de betalingen enkel nog via de bank te ontvangen. De betalingen werden vanaf 1993 geregistreerd in een excel werkblad. De som van inkomsten en uitgaven was een bedrag, dat moest overeenkomen met hetgeen op de bankrekening stond.

Intussen was ook de technologie geëvolueerd. Uitnodigingen werden niet meer met de hand geschreven, doch thuis met een tekstverwerker. “s Morgens werden die op het werk uitgeprint, en via de interne post verdeeld aan de belanghebbenden.

Stilaan kwam E-mail binnen en buiten het bedrijf op, en werden de uitnodigingen via mail verstuurd. Vanaf ongeveer 2000 werd gewerkt met een webpagina zowel op het ATEA Intranet als op het Internet.

1.3     Documentatie

-        In 1997 werd ter gelegenheid van het 16-jarig bestaan (sinds 1991) een overzicht gemaakt van de evenementen tot dan georganiseerd. Zie hier.

o   Scannen was toen nog niet aan de orde. Kopies van programmaboekjes werden ingeplakt en gekopieerd.

-        Sinds 1993 staan de boekingen geregistreerd in een excel rekenblad per jaar. Ik heb die rekenbladen nog allemaal, en heb relevante gegevens daaruit verzameld.

o   In de periode 1981-1992 werden de evenementen nog niet gedocumenteerd. Gebaseerd op een aantal gegevens (zoals programmaboekjes, eigen geheugen enz.) werden er in die periode meer dan 68 evenementen georganiseerd (vermoedelijk meer, maar zover reikt ons geheugen niet)

o   In de periode 1993-2022 werden er 374 evenementen georganiseerd, en werden er meer dan 8600 boekingen gedaan door de mensen.

o   Een overzicht van deze evenementen (deze voor 1993 met een vraagteken) kan men terug vinden.

§  Van de periode 1981-1992 vindt men hier

§  Van de periode 1993-2022 vindt men ze hier

-        Wat is er nog meer qua documentatie

o   Het reeds genoemde document uit 1997 vind men hier

o   Typisch werden tijdens wandelingen foto’s genomen

§  In de jaren 1990 was dit , in de periode van analoge fotografie eerder beperkt

§  Met de opkomst van digitale fotografie werden steeds meer foto’s genomen door fotografen. Het leeuwenaandeel van deze foto’s werden genomen door collega Louis De Raedt.

o   Vanaf de 21ste eeuw , bij de opkomst van de digitale fotografie zijn er heel wat foto’s genomen. Zie hier.

o   Met Antwerpen 93 hadden we een vuurdoop, waar we op terugkeken in ATEAINFO in december 1993.

1.4     Types evenementen

1.4.1    Toneel

In de beginperiode (1981-1992) was het vooral toneel dat georganiseerd werd. Vooral in het Antwerpse, maar soms ook in de Kempen, zeker als er collega’s meespeelden.

1.4.2    Cabaret

Varianten waren cabaretvoorstellingen zoals standup comedians  Geert Hoste, Bert Kruismans, Michaël Van Peel, Kamal Kharmach, , Wouter Deprez enz.

1.4.3    Wandelingen

Vanaf 1988 werden ook gegidste wandelingen georganiseerd. Eerst misschien beperkt tot Antwerpen, maar later ook verschillende andere locaties, meestal in de provincie Antwerpen.

Er wordt getracht de wandeling af te sluiten met een drankje in een etablissement in de buurt van de wandeling.

1.4.4    Tentoonstellingen

Heel wat tentoonstellingen werden bezocht.  Meestal thematentoonstellingen. Focus ligt op Antwerpen, doch in de loop der tijden bezochten we ook tentoonstellingen in Brussel, Gent, Leuven, of in de Kempen.

Meestal werd getracht een toegevoegde waarde te leveren door een menselijke gids in te huren, die hier en daar iets toelicht in een grotere tentoonstelling.

1.4.5    Speciale evenementen

Vermeldingswaardig zijn de evenementen georganiseerde evenementen door Cirque du Soleil, die gewoon meesterlijk waren. Ik had zelf een eerste keer dat circustheater gezien in Berlijn (toen ik daar woonde) in 1995.

Achteraf kwam Cirque du Soleil naar België en enthousiast als ik was, prees ik dat in alle toonaarden aan. Ondanks het peperduur was, schreven heel wat mensen in, zodat ik me “zorgen” maakte dat ik misschien té enthousiast zou geweest zijn. Zou het evenement in mijn beleving sterker zijn dan in werkelijkheid?

De voorstelling begon, en binnen de 2 minuten voelde ik: dit zit goed, ik heb niet overdreven.

1.4.6    Muziek in alle vormen

Concerten allerhande stonden op de agenda.

-        Musicals; meestal in de stadsschouwburg in Antwerpen of soms de opera.

-        Ludieke concerten zoals van “de nieuwe snaar”, flairck, Kommil Foo

-        Concerten met lichte klassieke muziek;  soms m.m.v. collega’s zoals bv Jan Heirman.

-        Ook enkele keren een opera, zoals de lustige weduwe  van léhar.

-        Speciale concerten zoals “de oorlog” van Peter Benoit ter gelegenheid van Antwerpen 93.

1.4.7    Daguitstappen

Regelmatig werden “daguitstappen” georganiseerd, al dan niet gecombineerd met het feit dat de “doelstad” dat jaar culturele hoofdstad was, of dat er een belangrijke thematentoonstelling was. Meestal gingen we naar de locatie met een autobus.

Zo organiseerden we uitstappen naar Brussel (2000 en 2005), Rotterdam (2001), Brugge (2002), Lille (2004), Amsterdam (2006 en 2019) , Mons (2015), ’s Hertogenbosch (2016)

Het speciale van de daguitstappen was dat er meestal  combinatie van verschillende evenementen op de plaats van bestemming. Typisch was dat een begeleide stadswandeling, een lunch en een bezoek aan een of andere thematentoonstelling.

Teneinde zeker voldoende mensen te hebben om een bus te kunnen afschrijven qua kost, nodigden we ook dikwijls de mensen van VEHOKA (VEreniging HOger Kader) mee uit.

1.4.8    Boottochten

In de zomer probeerden we een boottocht te organiseren. Naast klassieke bestemmingen zoals de Flandria in Antwerpen deden we boottochten in Temse, Mechelen, Lier en Brussel. En wellicht vergeet ik er nog een paar. Een boottocht was soms ook een onderdeel van een city trip, zoals bv Amsterdam 2019, waar er een boottrip op de grachten inbegrepen was.

1.5     Wie waren  en zijn de leden?

In vroegere tijden maakten we jaarlijks een verslag ten dienste van het ASOK bestuur, dat echter ook werd rondgestuurd. Hoewel  heel de ATEA of Siemens gemeenschap virtueel lid was  varieerde het aantal mensen uit actieve dienst op de distributielijst tussen de 5 à 6 % van het aantal personeelsleden.

Er volgde de ene herstructurering na de andere. Mensen werden overgeplaatst naar andere  bedrijven zoals ATOS, Devoteam, OTN systems, Proximus Herentals. Anderen moesten afvloeien of moesten op (brug)pensioen. Stilaan werd Kul & Tuur en alternatieve ontmoetingsplaats voor ex-ateanen om hun vroegere collega’s te ontmoeten.

Op 31 december 2022 hebben we volgende samenstelling:

Groep

Aantal

NOKIA

9

OTN Systems

4

Proximus Herentals

1

ATOS

0

DEVOTEAM

0

Oud personeelsleden

54

 Totaal

68

 

1.6     Statistieken

Een volledig overzicht kan u raadplegen online.

Hier in een notendop een overzicht van de evenementen van 1993 tot en met 2022.

Aard

Aantal

toneel

99

wandeling

75

tentoonstelling

65

cabaret

62

muziek

25

musical

14

Circustheater

7

daguitstap

7

ander

6

concert

5

boottocht

4

opera

4

Totaal

373 evenementen

Totaal aantal boekingen: 8671

Details van welke evenementen zie hier (voor 1993) en daar (vanaf 1993)

In het begin lag de focus op toneelvoorstellingen. Het accent is de laatste jaren verschoven naar cabaret, wandelingen en tentoonstellingen.

Vanaf ongeveer 2001 zijn de uitnodigingen elektronisch bijgehouden, zie hier voor 99% van de uitnodigingen

 1.7    Samengevat

In deze tekst werd verwezen naar

 

Jan Verhelst